Έργα και Ένστασεις

Μεταξύ των προβλημάτων που έχει αυτή η Δημοκρατία και εκτός της ασυγχώρητης γραφειοκρατίας, παρουσιάζονται τα τελευταία χρόνια προβλήματα στην ζήτηση Δημόσιων προσφορών για έργα υποδομής και άλλα.

Προσπαθεί λοιπόν η εκάστοτε Κυβέρνηση να προωθήσει έργα υποδομής που βοηθούν τόσο την ευρύτερη οικονομία, όσο και διάφορες κοινότητες/επαρχίες με καλύτερη πρόσβαση, αυξάνοντας τις προοπτικές ανάπτυξης τους προς όφελος των ιδίων των κατοίκων μιας περιοχής που στοχεύει ένα συγκεκριμένο έργο.

Ανοίγονται λοιπόν οι προσφορές αποφασίζοντας το Κράτος/η Αρχή ποιος θα είναι ο επιλαχών προσφοροδότης και ξαφνικά εκείνος ο οποίος δεν κέρδισε τον διαγωνισμό, καταθέτει ένσταση στο Δικαστήριο, παγιοποιώντας την προσφορά μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση από το Δικαστήριο (έστω 2-3 χρόνια). Παράδειγμα προς αποφυγή είναι οι κάμερες για την τροχαία κίνηση (10 χρόνια καθυστέρηση) και πιο πρόσφατα ακόμη ο δρόμος Πάφου-Πόλης, ένας δρόμος λαιμητόμος, ο οποίος (νέος δρόμος) αναμένεται να μειώσει τα ατυχήματα/θύματα στην διακίνηση κλπ, ως επίσης ένας δρόμος που αποτελεί βασικό κριτήριο για την ανάπτυξη της περιοχής Πόλης/ευρύτερης περιοχής.

Με το δίκαιο τους λοιπόν οι αναμενόμενες να ευεργετηθούν κοινότητες της Πόλης διαμαρτύρονται για την τελευταία ένσταση ενός μη επιλαχόντα προσφοροδότη και ο “θεός” μόνο ξέρει πότε αυτό το πολυπόθητο και αναγκαίο για την οικονομία έργο, θα προχωρήσει προς εκτέλεση. Εν τω μεταξύ και μέχρι την έκδοση της απόφασης, το κόστος κατασκευής ανεβαίνει όπως αναμένουμε και τις επιπλέον απαιτήσεις του επιλαχόντα εργολάβου και σαφώς σε ζημιές εκατομμυρίων, τόσο στον τοπικό τουρισμό, όσο και στην ανάπτυξη της περιοχής. Υποβλήθηκε λοιπόν από τους επηρεαζόμενους κατοίκους όπως το έργο ανατεθεί στον επιλαχόντα εργολάβο και εάν κερδίσει ο παραπονούμενος, να του καταβληθεί αποζημίωση από το Κράτος.

Είναι και αυτή μια άποψη, όμως τι έχει να χάσει οποιοσδήποτε έχει ένσταση σε τέτοιες αναπτύξεις, ίσως ορισμένες χιλιάδες ευρώ σε δικηγορικά έξοδα και τίποτε άλλο.

Η δική μας άποψη είναι ότι ο μη επιλαχών εργολάβος εάν δεν επιτύχει στο Δικαστήριο, να καταβάλει το κόστος της καθυστέρησης που ίσως να ανέρχεται σε ορισμένα εκατομμύρια ευρώ ως αποζημίωση προς το Κράτος, για την αδικαιολόγητη του ένσταση. Ως εκ τούτου οποιοσδήποτε έχει ένσταση θα πρέπει μαζί με την αίτηση του στο Δικαστήριο, να υποβάλλει και τραπεζική εγγύηση που να εγγυάται την καταβολή της αποζημίωσης στο Κράτος (ανάλογα με το έργο η εγγύηση ίσως να ξεπερνά ορισμένα εκατομμύρια).

Το πρόβλημα δεν παρουσιάζεται μόνο στα θέματα υποδομής, αλλά και άλλα ποιο σημαντικά, όπως τα αεροδρόμια και το Λιμάνι Λεμεσού που έχουν παραχωρηθεί σε τρίτους (φανταστήκατε εάν χρειαζόταν αλλαγή ιμάντων στα αεροδρόμια μέσω προσφορών, με το σύστημα αυτό να αναμένουμε ίσως 1-2 χρόνια); Παρομοίως για το Λιμάνι Λεμεσού. Ευτυχώς και που τα δύο αυτά έργα δόθηκαν σε ιδιώτες, αποφεύγοντας έτσι τις Δημόσιες προσφορές.

Παρόμοιος προβληματισμός παρουσιάζεται και στους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς όπου ενώ παρουσιάζεται ένα χ ποσό ως προϋπολογισμός κόστους (βάσει του οποίου κερδίζεται ο διαγωνισμός), στο τέλος ή ακόμη και στην αρχή των προσφορών, αυτό το ποσό ξεπερνιέται κατά πολύ. Δεν φέρει λοιπόν ευθύνη ο αρχιτέκτονας που κέρδισε τον διαγωνισμό και γιατί να τους ανατεθεί η εργασία εάν είναι καθ’ υπέρβαση των προϋπολογισθέντος κόστους; Μας θυμίζει την δική μας πρόταση για την εκτίμηση του «φιλέτου Κατάρ» όπου το υπολογισθέν κόστος της εκτίμησης ήταν €15.000 και υποβάλαμε δική μας πρόταση για €5.000. Ακόμη και εδώ υποβλήθηκαν ενστάσεις (όχι δικαστικές όμως) και έτσι η εκτίμηση προχώρησε. Ανεξάρτητα της κατάληξης του οικοπέδου Κατάρ, φανταστήκατε ότι θα μας περίμεναν οι Καταρινοί 1-2 χρόνια μέχρι να εκδοθεί η απόφαση; Είχαμε τότε και συνάδελφο ο οποίος επέμενε στην Βουλή ότι η εκτίμηση των €70 εκ. ήταν πολύ χαμηλή και είχε έτοιμους αγοραστές για €140 εκ. Του υποβάλαμε λοιπόν την ερώτηση ότι εάν ακυρώσουμε την προσφορά του Κατάρ και αυτός δεν παρουσίαζε την διπλάσια προσφορά από τους πελάτες του, θα μπορούσε να ζημιώσει το Κράτος; - Σιγή.

Κατ’ επέκταση έχουμε και τους διάφορους οι οποίοι υποβάλλουν ενστάσεις για περιβαλλοντικά και άλλα θέματα που και πάλι παραμένουν ανεκτέλεστα (ίδε νέο δρόμο αεροδρομίου Πάφου προς την Πάφο, που είναι μισοτέλειωτος για τα τελευταία 4 χρόνια). Οι ενστάσεις αυτές και εκτός και εάν είναι πλήρως δικαιολογημένες, θα πρέπει και αυτές να κοστολογούνται και να φέρουν οι υποβάλλοντες την ευθύνη αποζημίωσης του Κράτους – ανεξάρτητα ακόμη και εάν οι ενστάσεις γίνονται από Κυβερνητικά Τμήματα – όπως εκείνο του Περιβάλλοντος – εδώ θα πρέπει να φέρουν προσωπική ευθύνη οι υπάλληλοι του Τμήματος; ΄Ιδε και εκάστοτε ενστάσεις για την λεωφόρο Στροβόλου που είχαν στόχο τα συμφέροντα ορισμένων καταστηματαρχών. Ποιος θα φέρει την ευθύνη της καθυστέρησης/μη υλοποίηση του έργου, όταν μάλιστα το κονδύλι της Ε.Ε. έχει χαθεί για το έργο αυτό;

Πρέπει όλοι μας να είμαστε υπεύθυνοι και όχι με «το ψύλλου πήδημα» και χωρίς επιπτώσεις να υποβάλλουμε ενστάσεις που κοστίζουν στο τέλος στην οικονομία.